Λέσκοφ, Νικολάι Σεμιόνοβιτς

(Nikolay Semyonovich Leskov, Γκορόχοβο, Ορέλ 1831 – Αγία Πετρούπολη 1895). Ρώσος μυθιστοριογράφος. Ήταν γιος ενός αριστοκράτη μικροκτηματία και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην επαρχία, όπου γνώρισε τη ζωή και της παραδόσεις των χωρικών. Φοίτησε στο επαρχιακό γυμνάσιο του Ορέλ, αλλά η καταστροφή του οικογενειακού κτήματος από πυρκαγιά, σύντομα μετά τον θάνατο του πατέρα του, τον εμπόδισαν να συνεχίσει τις σπουδές του. Έως το 1860 υπηρετούσε ως δικαστικός υπάλληλος στο Ορέλ και στη συνέχεια μετατέθηκε στο Κίεβο ως υπάλληλος στη στρατολογία. Εκεί φιλοξενήθηκε από έναν θείο του, καθηγητή της ιατρικής, και μπόρεσε να μελετήσει φιλοσοφία και οικονομικά, καθώς και να μάθει πολωνικά και ουκρανικά. Επίσης, ήρθε σε επαφή με τους φιλελεύθερους κύκλους της πόλης. Το 1853 παντρεύτηκε και απέκτησε δύο παιδιά. Το διάστημα 1857-60 εργάστηκε σε μια αγγλική κτηματική εταιρεία και ταξίδεψε σε απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας. Τα ταξίδια αυτά υπήρξαν πηγή έμπνευσης για τα μελλοντικά έργα του. Το 1861, έχοντας χωρίσει με τη γυναίκα του, εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη και άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος. Το 1862 δημοσίευσε τα πρώτα του διηγήματα και λίγο αργότερα το μυθιστόρημα Δεν υπάρχει διέξοδος (1864), που το ακολούθησαν Οι νησιώτες (1866), Στα μαχαίρια (1870-77) και Οι παπάδες (1872), το οποίο θεωρείται το καλύτερό του έργο. Οι σπουδαιότερες αρετές της τέχνης του Λ. αναδεικνύονται ωστόσο σε μερικά μεγάλα διηγήματα με τα οποία έγινε γνωστός και εκτός της Ρωσίας. Τα καλύτερα από αυτά είναι Η λαίδη Μάκβεθ της επαρχίας Μτσενσκ (την οποία μετέτρεψε σε όπερα ο συνθέτης Ντμίτρι Σοστακόβιτς το 1930-32), Μια ξεπεσμένη οικογένεια, Ο σφραγισμένος άγγελος, Ο μαγεμένος ταξιδιώτης και Ο ζερβοχέρης. Τα έργα του Λ. και η στάση του απέναντι στα δημόσια πράγματα τον κρατούσαν μακριά από τα αλληλοσυγκρουόμενα ρωσικά πνευματικά ρεύματα. Κατηγορήθηκε για συντηρητισμό και αποκλείστηκε από τα φιλελεύθερα έντυπα της εποχής, αλλά η κριτική που άσκησε στους δημόσιους υπαλλήλους και στον κλήρο προκάλεσαν τη δυσαρέσκεια και των συντηρητικών κύκλων. Έτσι, η συγγραφική του αξία αναγνωρίστηκε πολύ αργότερα. Ο Λ. κατόρθωσε να απεικονίσει τη ρωσική ζωή με έναν εξαιρετικό οίστρο και με πλούτο χρωματικών τόνων, ισάξιο του Γκόγκολ. Σε ολόκληρο το αφηγηματικό έργο του Λ. πρωταγωνιστεί ο λαϊκός κλήρος, με περίγυρο ζωντανούς και γραφικούς ανθρώπους του λαού, με τα ήθη και έθιμά τους, με τους θρύλους και τις παραδόσεις τους. Η πρόζα του Λ. είναι φρέσκια και υποβλητική. Η χυμώδης και πολύχρωμη αφηγηματική του γλώσσα προσδίδει στα διηγήματά του τη γοητεία λαϊκής ζωγραφιάς, η οποία φλέγεται εσωτερικά από μια ιδιόμορφη γνώση της ζωής και των πραγμάτων, από έντονη ζωική κίνηση και από μια σίγουρη και εξαιρετικά νεωτεριστική καλαισθησία. Για όλες αυτές τις αρετές του άσκησε μεγάλη επιρροή στη σύγχρονη ρωσική λογοτεχνία.